Marka İnsanlar: Elon Musk

Marka İnsanlar yazı dizisinin üçüncü kısmında insanlığı Mars’a götürmeye niyetli “Elon Musk”ın hikayesi var. Tüm girişimlerinde insanlığın ortak problemlerine çözüm üretmeyi misyon edinmiş Elon Musk’ı bir de “Marka İnsan” olarak okumanız için bu makaleyi hazırladık.

Branding Türkiye’de ilgiyle takip edilen yazı dizilerine geçtiğimiz günlerde bir yenisi eklendi. Marka İnsanlar adı verilen seride iş, sanat, siyaset ve spor dünyasından isimlerin hayatına dair kesitler yer alıyor. Serinin üçüncü kısmında insanlığı Mars’a götürecek adamın hikayesi var: Elon Musk!

Marka İnsanlar: Elon Musk

Bir zamanlar Amerikan Patent Dairesi Başkanı Charless Duell’in: “Everything that can be invented has been invented” yani “İcat edilebilecek her şey icat edildi, artık icat edilecek bir şey kalmadı.” tespitinden bugünlere, teknolojik gelişmeler ve icatlar öyle bir noktaya geldi ki insanlar, gezegenler arası seyahati normal bir şeymiş gibi konuşur oldu. Bunda tabi ki mucitlerin payı büyük. Zira mucitler, birçok insanın imkansız olarak gördüğü konuların basitçe çözüleceğine inanırlar. Günümüzde girişimci ruha sahip ve tüm dünya tarafından tanınan bir mucit var: Elon Musk.

Peki Elon Musk kimdir? Marka İnsanlar yazı dizisinin üçüncü bölümünde Elon Musk ile ilgili bu soru başta olmak üzere dünyaca tanınan bu çılgın girişimciyle ilgili tüm soruların yanıtı var.

Elon Musk Kimdir?

Geleceği belirleyen adam olarak tanınan ve gerçek hayatın Tony Stark’ı (İron Man) olarak bilinen ve marka insanlar arasında yer alan Elon Musk, Kanadalı bir anne ve İngiliz bir babanın üç çocuğundan en büyüğü olarak 1971’de Pretoria / Güney Afrika’da dünyaya geldi. Elon Musk’ın, sıkıntılı bir aile yaşamı olduğu biliniyor. Buna ek olarak Musk, okul ortamına da hiçbir zaman uyum sağlayamamıştır. Diğer yandan Elon Musk çok küçük yaşlardan itibaren, tutkulu bir şekilde kendi kendine öğrenen biri olarak bilinmektedir.

Kardeşi Kimbal, onun çoğu zaman günde 10 saat kitap okuduğunu söylüyor. Bilim ve elektroniğe merakından ötürü genellikle bilim kurgu okuyan Elon Musk, pek çok güncel kitabın dışında hayal gücünü besleyen envai çeşit çizgi romanları da elinden düşürmüyormuş.

Elon Musk için öğrenmek; Matrix’teki gibi yani “beyne veri ve algoritma download etme” şeklinde olmalıdır. Bu anlayışa sahip olan Elon Musk, geleneksel sınıf eğitimi nedeniyle hayal kırıklığına uğramıştır. Bunun başlıca sebebiyse sınıfta oturup öğretmeni dinlemenin kabul edilemez biçimde yavaş olması… Elon Musk, bugüne dek öğrendiği çoğu bilgiyi kendi kendine yani okuyarak öğrendiğini söylüyor.

12 Yaşında Oyun Programlayan Bir Mucit

Elon Musk daha 12 yaşındayken ilk bilgisayar oyununu programlayarak bunu 500 Dolar’a bir bilgisayar dergisine satmıştır.

Bu arada henüz dokuz yaşındayken ailesi Elon Musk’a ilk bilgisayarını (Commodore VIC-20) almış ve böylece Elon, okumak dışında başka bir takıntı daha edinmiştir. 5 KB hafızaya sahip bilgisayarının yanında “Programlama Nasıl Yapılır?” kitapçığı vardır. Bu kitabın bitirilmesi ortalama 6 ay sürse de Elon kitabı 3 günde okur.

12 yaşına geldiğinde “basit bir oyun fakat Flappy Bird’den daha iyi” dediği ve “Blastar” adını verdiği oyunu tasarlar. İşte küçük Elon, bu oyunu 1983 yılında 500 $ karşılığında bir bilgisayar dergisine satmıştır. Böylece Elon Musk ilk parasını kazanmanın yanında teknoloji sektörüne de adım atmış olur.

Elon Musk’ın Eğitim Hayatı

Orta öğrenimini Bryanston High School’da tamamladıktan sonra Pretoria Boys High School’a başladı ve buradan da mezun oldu. Üniversite eğitimi için önce Kanada’ya taşındı. Ve 1992 senesinde Queen’s University’de iki yıl eğitim aldı. Buradaki eğitiminden sonra University of Pennsylvania’da işletme ve fizik okumak için Kanada’dan ayrılıp Amerika’ya geçti.

The Wharton School of the University of Pennsylvania’da Ekonomi alanında lisans diplomasının yanı sıra University of Pennsylvania, School of Artsand Sciences’dan da, Fizik alanında yandal diploması aldı.

Penn’den ayrıldıktan sonra Elon Musk, enerji fiziği alanında doktora yapmak için California‘daki Stanford Üniversitesi‘ne gitti. Ancak, Elon Musk’ın kariyerini belirleyen süreç internetin yaygınlaşmasıyla gerçekleşmiştir. Elon Musk ilk girişimi olan Zip2‘yi kardeşi Kimball ile birlikte Stanford Üniversitesi’nde iken geliştirmiştir.

Zip2 Nedir?

Zip2, insanların gidecekleri restoranları, mekanları, AVM’leri ve daha birçok iş kolunu haritalarla birbirine bağlayan bir internet sitesiydi. Zip2 kurulduktan itibaren hızlı bir biçimde büyümüştür. 1999 yılında PC üreticisi Compaq bu büyümeyi fark ederek 307 milyon dolar ve 34 milyon dolarlık hisse senedi karşılığında Zip2’yi satın almıştır.

Elon Musk’ın Girişimleri

Elon Musk, Zip2’den kazandığı parayla aynı sene çevrimiçi ödeme sistemleri ve finans altyapısı odağında bir girişim olan X.com’u kurdu.

X.com Girişimi

Ancak bu defa işler Elon Musk’ın düşündüğü gibi ilerlemedi. O yıllarda internet ağının günümüzdeki kadar güçlü ve yaygın olmaması X.com’un büyük bankalarla rekabet etmesini zorlaştırdı. Bunun akabinde yeni bir karar alan Elon Musk, 1999 yılında x.com ile aynı işi yapan Comfinity şirketiyle ortak olarak Paypal’ı kurdu.

PayPal Girişimi

2002 senesinin Ekim ayında ise PayPal, eBay tarafından 1,5 milyar dolarlık hisse senedi karşılığında satın alındı. Şirkette en fazla hisseye sahip olan Elon Musk, bu satış sonucunda 180 milyon $ kazandı.

PayPal’ın satışı gerçekleşmeden bir süre önce Musk, durmaksızın roket teknolojisi hakkında kitap ve makale okumaya başlamıştı. Musk, 2002’nin sonlarına doğru ise 100 milyon dolar sermayeyle uzay seyahatinin maliyetini devrimsel bir şekilde düşürmeyi amaçlayan bir uzay şirketi kurdu. Bu şirketin adı ise SpaceX‘ti.

SpaceX Girişimi

Musk, üçüncü şirketi Space Exploration Technologies’i (SpaceX), Haziran 2002’de kurdu. Şu anda bu şirketin CEO’su ve CTO’sudur.

SpaceX roket teknolojisi alanında faaliyet gösteren, fırlatma araçları geliştirip üreten bir şirkettir. Şirketin ilk iki fırlatma aracı Falcon 1 ve Falcon 9 roketleri; ilk uzay aracı ise Dragon’dur. SpaceX, 2011’de kullanımı durdurulan Space Shuttle’ın yerini alan Falcon 9 roketi ve Dragon’un, Uluslararası Uzay İstasyonu’na 12 uçuşu için, 23 Aralık 2008’de NASA ile 1.6 milyar dolarlık anlaşma yapılmıştır.

Başlangıçta Falcon 9/Dragon‘un kargo taşıma işlevini üstlenmesi ve astronot taşıma işinin Soyuz tarafından yapılması düşünüldü. Ancak SpaceX Falcon 9/Dragon’u astronot taşıma için tasarlamıştı ve Augustine komisyonu da astronot taşımacılığının SpaceX gibi ticari şirketler tarafından halledilmesini önerdi. Bu arada SpaceX, ISIS e uzay aracı gönderen ilk özel şirket unvanının da sahibidir.

Tesla Motors Girişimi

Tesla Motors, adını elektrik ve fizik mühendisi dünyanın en çok icadını yapan mucit, Nikola Tesla’dan almaktadır. 2003’te Martin Eberhard ve Marc Tarpenning’in kurduğu Tesla Motors’a Musk, 2004’te katılmıştır.

Şirket kurulduktan itibaren kendini hep elektrikli arabaların ilk seri üreticisi olarak konumlandırdı ve insanları petrol yükünden kurtarmayı misyon edindi. Şirketin sadece ismi Tesla’yla bağdaşık değil. Tesla Motors araçlarında kullanılan motorlarda da Tesla’nın tasarımları kullanılıyor. Bir nevi Tesla Motors’ta, Nikola Tesla’nın misyonu takip ediliyor denilebilir. Kısacası Tesla Motors, 100 yıl önce yapılması gerekeni bugün yapıyor desek yanlış olmaz.

Musk şirketin ilk yatırımlarına liderlik yaparak PayPal’ın satışından kalan 70 milyon doları Tesla Motors için harcadı. Bu yatırım Elon Musk’ın şirketin yönetim kuruluna başkanlık etmesini de sağlamıştır. Elon Musk ayrıca ilk elektrikli arabaların dizaynında aktif rol aldı. Hatta üretilen araç, Global Green 2006‘da Tesla Roadster, tasarım ödülü aldı.

Elon Musk, elektrikli araba yatırımları sayesinde Ford ve GM gibi markaların gelecek planlarını değiştirecek başarılara ulaştı. Google’ın kurucuları Larry Page ile Sergey Brin gibi birçok yatırımcı Tesla Motors için bir araya geldi. Hatta Larry Page bir defasında Elon Musk için şöyle demiştir;

“Servetimi bir hayır kurumuna bırakacağıma Elon Musk’a veririm. Adam Mars’a gitmek istiyor. Geleceği değiştirecek!”

SolarCity Girişimi

PayPal’ın satışından sonraki dört yıl içinde hem SpaceX hem de Tesla Motors gibi iki devasa işi birden sürdüren Elon, PayPal’dan kalan 10 milyon dolarlık sermayesini kuzenleriyle birlikte 2006’da kurduğu SolarCity’e yatırdı. Şirket, konutlara kurulacak güneş panelleriyle enerji üretimini kökünden değiştirmeyi hedefliyor. Diğer bir ifadeyle Elon Musk, SolarCity ile fosil yakıt kaynaklı elektrik üretimini, çok daha düşük maliyetli bir yöntemle değiştirmeyi ve sürdürülebilir enerjinin kitlelerce benimsenmesini hızlandırmayı amaçlıyor.

Hyperloop Girişimi

2013 yılının Ağustos ayında Elon Musk, Hyperloop adında yeni bir ulaşım modeli sundu. Bu model büyük şehirler arasında uygulanacak ve seyahat süresini önemli ölçüde azaltacaktı. Hava koşullarına karşı dayanıklı ve yenilenebilir enerji kaynakları ile çalışması planlanın Hyperloop, saatte 1.100 kilometre hızla düşük basınçlı borular aracılığıyla taşıma yapacak. Musk, Hyperloop’un kurulumunun bitmesi ve kullanılmaya başlanabilmesi için 7 ile 10 yıllık bir süreye gerek olduğunu belirtiyor.

Her ne kadar 6 milyar dolarlık bir yatırım gerektirse de, Hyperloop’un ray sistemi için giderlerin yaklaşık onda biri Kaliforniya hükumeti tarafından karşılanacak. Hyperloop, uçaktan ve trenden daha güvenli olduğu iddia edilse bile Musk’ın bu yeni ulaşım konsepti şüphecileri ikna etmeye yetmedi. Ancak modelin geliştirilmesi için çalışmalar sürüyor.

Hyperloop prototipi tasarımı için bir yarışma yapacağını duyurduktan sonra ilk Hyperloop yarışması 2017 yılının Ocak ayında SpaceX tesislerinde yapılmıştır.

OpenAI Projesi

Elon Musk’ın yönetim kurulunda olduğu OpenAI adlı kuruluş kar amacı gütmemektedir. Özellikle yapay zeka öğrenmesi ve üretkenlik konularına yoğunlaşarak robotik modeller üzerinde çalışmalar yapan ve yapay zeka araştırmaları yürüten bir oluşum olan OpenAI, bünyesinde bilim insanı, mühendis ve yapay zeka odağında çalışmalar gerçekleştiren şirketleri barındırmaktadır. Kuruluşun çalışmaları arasında birçok kişinin işine yarayacak olan ev işlerine yardımcı olacak robotlar üretmek de var.

Sam Altman ve Elon Musk, Peter Thiel, Amazon Web Hizmetleri (AWS) ve YC Research gibi önemli kişi ve kuruluşlardan bağış alan OpenAI’ın başlıca amacı yapay zeka odaklı çalışmaları desteklemek ve teknolojiye yön vermek.

Elon Musk Hakkında İlginç Bilgiler

• Iron Man 2’nin çekimlerinde SpaceX’in ofisi kullanılmış ve bazı sahnelerde Elon Musk misafir oyuncu olarak filmde yer almıştır. Filmin yönetmeni Kon Favreau, kendi Iron Man karakterini Musk’tan ilham alarak çektiğini söylüyor.
• Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, başkan seçildikten sonra Elon Musk, Trump’ın danışmanları arasında yer almıştır.
• Elon Musk, 2015’te popüler sit-com dizisi Big Bang Theory’de 1 kez misafir oyuncu olarak yer almıştır.
• Üç kez evlenip boşanan Elon Musk’ın 6 oğlu vardır.
• Gerçekleştirdiği girişimler ile marka insanlar arasında yer alan Elon Musk, tam bir işkoliktir. Haftada yaklaşık olarak 100 saat Tesla Motors ve SpaceX ofislerinden hiç çıkmadan çalışıyor.
• Elon Musk’ın bir adet James Bond arabası var. 1977’de “The Spy Who Loved Me” adlı filmde kullanılan aracı Elon Musk bir açık arttırmada satın almıştır.
• Elon Musk, Twitter‘da Türk takipçisinin “adamsan silersin” tiwitinin ardından hem kişisel hem de markalarına ait kurumsal Facebook ve Instagram sayfalarını Facebook yönetimine tepki olarak silmiştir.

Elon Musk Türkiye’de

Elon Musk, Türksat 5A-5B uydularının uzaya fırlatılması ile ilgili 2017’de Türkiye’ye gelerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile 1 saat süren bir toplantı gerçekleştirdi. Türksat uydularının fırlatılması ile ilgili olarak Airbus ile bir anlaşma yapılacağını paylaşan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, bu anlaşmanın tedarikçilerinden birinin de Elon Musk’ın şirketlerinden biri olan SpaceX olduğu için bu görüşmenin gerçekleştiğini vurgulamıştı.

Bu ziyaret birçok kişide “Tesla Türkiye’ye geliyor” şeklinde bir algı oluşturdu. Bu arada şirketin 2019 planları arasında Türkiye de yer alıyor.

Elon Musk, görüşmenin ardından Anıtkabir’i ziyaret etti. Musk, Instagram hesabında paylaştığı fotoğrafta “Atatürk Anıtkabir” yorumunu yaptı ve bu paylaşım kısa sürede 350 bin’den fazla beğeni aldı.

∴

Dijital dünyanın marka mecrası Branding Türkiye‘nin “Marka İnsanlar” adını taşıyan yazı dizisinin üçüncü bölümünde PayPal, SpaceX, Tesla Motors, Hyperloop gibi bir markaları kuran ve işleten dünyaca ünlü girişimci Elon Musk’ın yaşam hikayesini okudunuz. Yazı dizimiz iş, sanat, siyaset, spor ve bilim dünyasında taşları yerinden oynatan aksiyonlarıyla öne çıkmış “Marka İnsanlar”ıyla devam edecek.