Açlık Ve Yoksulluk Sınırı (Eylül 2021)

Türk-İş tarafından her ay hazırlanarak kamuoyuyla paylaşılan Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması, Eylül 2021 için yayınlandı. Rapora göre Eylül 2021’de 4 kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 9.931,59 TL oldu.

Türk-İş, geçim şartlarına dikkat çekmek ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişiminin aile bütçesine olan yansımasının ne boyutta olduğunu belirtmek adına her ay “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması” adlı bir rapor yayınlıyor. Raporun Eylül 2021 sonuçları ise geçtiğimiz günlerde kamuoyuyla paylaşıldı.

Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması Eylül 2021

TÜRK-İŞ tarafından her ay hazırlanarak kamuoyuyla paylaşılan Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’nın Eylül 2021 verileri genel hatlarıyla şöyle;

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 3.049 TL
Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 9.931,59 TL
Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 3.709,23 TL olmuştur.

Açlık Sınırı

TÜRK-İŞ tarafından gerçekleştirilen “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması”na göre bu ay (Eylül 2021) 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli, düzenli ve yeterli beslenebilmesi için gıda bazında yapması gereken harcama tutarını temsil eden “Açlık Sınırı”, 3 bin 049 lira olarak tespit edildi.

Yoksulluk Sınırı

TÜRK-İŞ’in hazırladığı raporun Eylül 2021 sonuçlarına göre “Yoksulluk Sınırı” 9 bin 931 lira olarak hesaplandı. Yoksulluk Sınırı ile ilgili analiz yapılırken; gıda ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı dikkate alınmaktadır.

Gündemin Temel Konusu Enflasyon

Gündemin temel konusu enflasyon, özellikle gıdada yüksek seyreden fiyat artışları olmaya devam ediyor. Enflasyondaki artış -yetersiz gelir nedeniyle- geçim şartlarının giderek ağırlaşmasına neden oluyor. Dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı), yürürlükteki asgari ücretin üstündedir. Durum böyle iken, gelirlerin ve de çalışanların temel ve ortalama ücreti haline gelen asgari ücretin enflasyon oranı veya biraz üzerinde artış göstermesi, mevcut yoksulluğun süregelmesi anlamındadır.

TÜRK-İŞ tarafından 34 yıldan bu yana her ay düzenli olarak yapılan, bu alanda öncü ve diğer çalışmalara örnek olan “Açlık ve Yoksulluk Sınırı” araştırması, ülkemizdeki “geçim şartlarını” ortaya koyan önemli bir çalışma olmaya devam etmektedir. Hesaplanan tutarlar ücret düzeyi olmayıp, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün çeşitli raporlarında da yer alan “insana yakışır yaşam koşulları” için yapılması gereken, diğer bir ifadeyle haneye girmesi gereken en düşük geliri ortaya koymaktadır.

Halen yürürlükte olan aylık net 2.825,90 TL asgari ücret yine açlık sınırının altındadır. Aradaki fark bu ay 224 TL’ye yükselmiştir. Öte yandan net asgari ücret ile bir kişinin yaşam maliyeti olarak hesaplanan olan 3.709 TL arasındaki fark, elde edilen gelir ile yapılmak gereken harcama nedeniyle karşı karşıya kalınan geçim şartlarının ağırlığını ortaya koymaktadır. Bu ay itibariyle, üç buçuk asgari ücret ancak bir asgari yaşama yetmektedir. Öncelikle yapılması gereken, en düşük geçim maliyetini karşılayacak ücret geliri seviyesini yakalamak ve satın alma gücünü bu seviyede koruyarak refah artışından pay vermektir.

Dört kişilik bir ailenin sadece gıda harcaması (mutfak masrafı) geçen aya göre 122 TL, yılbaşına göre 459 TL ve geçen yıla göre 601 TL artmıştır. Yapılması gereken toplam harcama tutarı (aile bütçesi) ise aylık 398 TL, dokuz aylık 1.495 TL ve yıllık 1.959 TL tutarında artmıştır.

∴

TÜRK-İŞ ile TÜİK tarafından hesaplanan gıda fiyatları endeksindeki değişim, TÜİK Tüketici Fiyatları Endeksiyle birlikte raporda yer almaktadır. Son aylarda giderek artan gıda fiyatları genel tüketici endeksinin üzerinde seyir izlemektedir

Mutfak Enflasyonu (Eylül 2021)

TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “Mutfak Enflasyonu”ndaki değişim Eylül ayında şu şekilde gerçekleşti:

Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 4,18 oranında artış gösterdi.
Yılın ilk dokuz ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 17,72 oranında gerçekleşti.
Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 24,56 oldu.
Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 19,58 olarak hesaplandı.

Eylül 2021’de Gıda Fiyatlarındaki Değişim

Türk-İş’in her ay hazırlamış olduğu Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’na göre Eylül 2021’de çeşitli kategorilerdeki gıdalar ayrı ayrı değerlendirilerek bir fiyat endeksi ortaya koyulmaktadır.

Buna göre raporda yer alan gıda grupları şöyle;

Süt, yoğurt, peynir grubu
Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat grubu
Meyve, sebze grubu
Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik grubu
Son grup (Yağ, tereyağı, margarin, ayçiçeği yağı, zeytinyağı, siyah zeytin, yeşil zeytin, fındık, ceviz, fıstık, ayçekirdeği vb, karabiber, nane, kimyon vb, çay, bal, şeker, reçel, pekmez, tuz, salça)

Süt, Yoğurt, Peynir Grubu

Süt, yoğurt, peynir grubunda; geçtiğimiz aylarda fiyatı artan bu ürünlerde şimdilik -nispi istikrar- vardı. Etikette fiyatı aynı gözüken farklı peynir çeşitlerinin paket gramajı 700-800-900 gram olunca kilogram fiyatı farklılık gösteriyor. Yoğurtta da görülen bu farklılık, henüz süte yansımadı. Süt halen 1 litrelik paketlerde satılıyor.

Et, Tavuk, Balık, Sakatat, Bakliyat Gıda Grubu

Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; et fiyatı genelde aynı kaldı. Ancak bazı marketlerde -aldıklarını ileri sürdükleri talimat gereği- son hafta indirim dikkati çekti. Tavuk fiyatı aynı kaldı. Sakatat (ciğer, böbrek, yürek) ürünlerinden ciğerin fiyatı neredeyse kuşbaşı etin kilogram fiyatını geçti. Kuzu ciğerin kilosu 90 TL oldu. Av sezonunun açılmasıyla balık fiyatı ilk hafta yüksek oldu ve fakat ilerleyen haftalarda biraz geriledi. Ancak geçen yıla göre tezgâhlarda yine yüksek düzeyde satılıyor. Bu arada hesaplamaya dâhil edilmeyen lüferin 150 TL, ithal somonunun 120 TL kilogram fiyatıyla satıldığını belirtmek gerekiyor Yumurta fiyatındaki artış bu ay da devam etti. Bakliyat ürünleri (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) fiyatlarındaki artış bu ay da devam etti.

Meyve – Sebze Gıda Grubu

Yaş sebze-meyve fiyatları, mutfak harcamasını olumsuz etkileyen önemli unsur oldu. Marketteki fiyatlar bir yana pazardaki fiyatlar “el ve cep yakmaya” devam etti. Hesaplamada, fiyatı nispeten yüksek bamya, börülce, , çilek, yemiş, hünnap gibi ürünler dışarıda tutulmasına rağmen ortalama meyve-sebze kilogram fiyatı bu ay 8,28 TL’ye yükseldi (geçen ay 7,50 TL).

Ortalama sebze kilogram fiyatı bu ay 8,00 TL’ye yükselirken (geçen ay 6,67 TL) ortalama kilogram meyve fiyatı da 8,70 TL (geçen ay 8,64 TL) oldu.

∴

Bu ay, 15 sebze ve 10 meyve olmak üzere toplamda temel 25 üründeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Ürünlerin tek tek ağırlığı yerine harcama sepetindeki meyve-sebzenin toplam miktarından hareket edildi.

Ekmek, Pirinç, Un, Makarna Grubu

Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; yoksul sofrasının önemli gıda maddesi ekmek fiyatı değişmedi. Pirinç ile un fiyatı da aynı kalırken, irmik ve bulgur fiyatı arttı.

Yağ, Zeytin, Yağlı Tohum, Çay Grubu

Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, margarin ve ayçiçek yağı fiyatı değişmedi, zeytinyağı fiyatı arttı. Siyah ve yeşil zeytin fiyatı bu ay yine arttı. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinden fındık fiyatı biraz geriledi, diğerleri değişmedi. Baharat ürünleri (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı aynı kaldı.

Aynı şekilde çay ve ıhlamur fiyatı da değişmedi. Bal, şeker, tuz, reçel ve salça fiyatı da aynı kaldı, pekmez biraz arttı.

∴

TÜRK-İŞ‘in hazırladığı Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması Raporu Eylül 2021 verilerinin yer aldığı raporu sizler için analiz edip aktardık. Detaylı değerlendirmelerin yer aldığı Türk-İş raporlarını her ay eş zamanlı olarak sizlerle paylaşmayı sürdüreceğiz.

Kaynak: Türk İş – Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması Raporu