Perakende Devrimi: Amazon Go

Amazon, perakendedeki problemleri çözmek ve perakende dinamiklerini kökten değiştirmek üzere Amazon Go adlı yeni bir sistem geliştirdi. Peki perakende devrimi olarak adlandırılan Amazon Go nedir?

Süpermarkette yaşanan en büyük problemlerden biri, alışverişin ardından dakikalarca kasada beklemektir. Günümüz şartlarında bu problemin temel sebebi ise pek pratik olmayan yazar kasalardır. Fakat perakendedeki tek sorun elbette ki bu değil. Birçok problemin olduğu perakende sektöründeki sorunları çözmek üzere hamle yapan Amazon, perakende devrimi olarak adlandırılan “Amazon Go”yu hayata geçirdi.

∴

Amazon Go meselesini irdelemeden önce perakendede önemli bir yeri olan yazar kasa meselesinin tarihsel boyutuna değinelim.

1970 yıllarında Avrupa ve Amerika’da satış işlemlerinin kaydını tutmaya yönelik tasarlanıp geliştirilen yazar kasa 1980’li yıllarda Türkiye’de de marketler tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Bu arada Yazar kasa, 1879 yılında James Ritty tarafından icat edilmiştir.

2013’te yayınlanan yeni tebliğ ile birlikte ülkemizde teknolojik bir altyapıya sahip “Yeni Nesil Yazar Kasa” dönemi başlamıştır. Kısacası yazar kasa hala alışverişte önemli bir yer tutmaya devam ediyor. Teknolojinin gelişmesiyle beraber daha basit bir alışveriş deneyimi adına kullanılan her araç gereç için bir takım geliştirmelere gidilirken akla şu soru geliyor: “Eğer süpermarketlerde yazar kasalar olmasaydı alışveriş nasıl olurdu?”

Yaptığı başarılı yatırımlar ve inovatif girişimleriyle tanınan ve dünyanın en zengin insanlarından biri olan Jeff Bezos‘un kurucusu ve CEO’su olduğu e-ticaret devi Amazon, perakende sektöründe süreci yavaşlatan bir etken olan yazar kasa sorununu çözebilecek devrim niteliğinde bir uygulama yaptı.

Günümüzdeki teknolojik geliştirmelerin daha çok araçlar / cihazlar üzerinde yapıldığını görürüz. Fakat Amazon perakendedeki bu sorunu bir araç üzerinden değil stratejik olarak çözmeyi tercih etti. Amazon’un geliştirdiği sistem, kasa ve kasiyer olmadan müşterinin ürünü raftan alıp mağazadan ayrılabileceği bir alışveriş deneyimiydi.

Bu yeniliğin adı ise ”Amazon Go” oldu. Amazon bu sistemle kullanıcılara Just Walk Out yani “Al Ve Çık” mottosuyla duyurdu.

Kasa Ve Kasiyer Olmayan Mağazalar

Alanında ilk olan mağaza, 2016 yılında tanıtıldı. Ancak bu konsept başlangıçta sadece Amazon çalışanları tarafından yani deneme amaçlı kullanıldı. Bu süreçte gerekli düzenlemelerini tamamlayan “kasasız market” konseptindeki süpermarket, ilk şubesini ise ABD’nin Seattle şehrinde açtı. Gerekli testleri yapılarak var olan hataları tespit edilen bu sistemi her geçen gün biraz daha geliştiren Amazon, bu yılın Ocak ayında kasasız market konseptini kullanıma sokarak kasasız alışveriş devrini resmen başlatmış oldu.

Bu arada Amazon Go mağazalarında kullanılmak üzere özel kameralar ve sensörler geliştirildi. Kısacası Just Walk Out konsepti için algoritmalar, yapay zeka, görüntü tanıma ve mobil ödeme teknolojisi geliştirilerek sistemin sorunsuz işleyişi için gerekli olan tüm detaylar düşünüldü.

Amazon Go Nasıl Bir İşleyişe Sahip?

Öncelikle mağazaya girebilmek için App Store veya Google Play‘den ücretsiz olarak ”Amazon Go” uygulamasını mobil cihazınıza indirmeniz gerekiyor. Daha sonra Amazon hesabı ile uygulamaya giriş yaparak Amazon Go uygulamasını aktif hale getrimeniz lazım.

Uygulamaya giriş yapıldıktan sonra uygulama müşteriye bir QR kod veriyor. Mağazanın kapısına gelindiğinde kapıda bulunan okuma noktasına Amazon tarafından verilen bu kod taratılıyor. Akabinde mağazanın kapısı otomatik olarak açılıyor. Bu arada her müşteri için farklı bir QR kodun oluşturuluyor. Bu sayede mağazaya kimin, ne zaman girdiği tespit edilebiliyor.

Markete / mağazaya girdikten sonra satın almak istediğiniz ürünü, ilgili rafta bulup sepetinize atabilirsiniz. Ancak alışveriş esnasında çok akıllı bir sistem tarafından takip edildiğinizi unutmamanız gerekiyor. Zira markette geçirilen süre boyunca kameralar, sensörler, RFID (Radyo Frekansı ile Tanımlama Teknolojisi) ve çeşitli kimlik / yüz tanıma algoritma sistemleri ile anlık olarak takip ediliyorsunuz. Diğer bir ifadeyle raftan herhangi bir ürün alıp sepete koyduğunuz taktirde ürün-müşteri eşleştirilmesi yapılarak sanal sepetinize ürünü ekleyip sistem kendini anında güncelleyebiliyor. Kısacası bu markette hırsızlık yapmak pek mümkün değil.

Ayrıca ürünü almaktan vazgeçtiğinizde endişelenmenizi gerektirecek bir durum yok. Yani sepete attığınız her ürünü almak zorunda değilsiniz. Ürünü rafa koyduğunuzda aynı teknoloji yine devreye giriyor ve sensörler, kameralar ve RFID teknolojileri aracılığıyla davranışınızı analiz edip sanal sepetinizden ürünü çıkartıyor.

Al Ve Çık (Just Walk Out)

Sepete attığınız ürünlerle birlikte hiç bir ödeme işlemi yapmadan mağazadan çıkmak üzere kapıya yönelebilirsiniz. Siz kapıdan çıktığınız sırada sistem, müşterinin alışverişi tamamladığı verisini işliyor. Hepsi bu kadar!

Kasada ödeme yapmak üzere sıra beklemek gibi sorunlarla uğraşmanıza gerek yok. Çünkü mağazadan çıkış yapıldıktan sonra alınan ürünler Amazon’a anlık olarak iletiliyor. Toplam tutarın hesaplanmasının ardından fatura oluşturuluyor ve müşterinin Amazon hesabındaki kredi kartı ile ödeme gerçekleştiriliyor.

Bu arada mobil uygulama aracılığıyla hangi ürüne ne kadar ödeme yapıldığını takip etmek de mümkün.

Sistemdeki Hatalar

Deneme sürecinden bu yana çok yol kat eden bu sistemin hataları olmuyor değil. Fakat bunun için de bir çözüm mevcut. Örneğin sepetteki ürünler arasında satın almadığınız bir ürün yer alıyor ise ivedilikle bu durum uygulama üzerinden hata olarak bildirilebiliyor. Uyarının ardından marketteki teknolojinin yardımıyla ürün anlık olarak kontrol ediliyor ve eğer ürün gerçekten de satın alınmamış ise hesaptan çıkartılarak müşteriye para iadesi yapılıyor.

Bir diğer sorun ise benzer vücut yapısındaki müşterilerin sensörler tarafından ayırt edilememesidir. Kameralar ve sensörler yardımıyla müşteriler takip edilirken kalabalık anlarda sistemde bir takım karışıklıkların oluştuğu gözlemlenmiştir. Fakat yapılan güncellemelerle bu sorun da giderilmiştir.

Her Şeye Rağmen İnsan Var

Kasa olmaması mağazada çalışanın olmadığı anlamına gelmiyor. ABD’de 21 yaşından küçüklere alkollü içecek satışının yasak olmasından dolayı alkollü içecek reyonunda çalışan bir görevli bulunuyor. Bununla beraber alışveriş yapan müşterilere poşetlerini vermek ve çeşitli konularda yardımcı olabilmek üzere market içerisinde görevliler, şefler ve asistanlar bulunmaktadır.

∴

Farklı bir konsept yapısına sahip Amazon Go ile büyük bir atılım yapan ve perakende sektöründe dinamikleri değiştiren Amazon bu süreçten tabiri caizse alnının akıyla çıkmıştır.

Büyük bir ilgi toplayan kasasız süpermarket, sırf bu deneyimi yaşamak için gelen insanlarla dolup taşıyor. Sevenler olduğu kadar kasasız süpermarket sistemine karşı tepki gösterenler de bulunuyor. Bu konseptin önümüzdeki yıllar içinde yaygınlaşacağını düşünen insanlar, süpermarketlerde ve mağazalarda çalışan bir çok insanın bu uygulama yüzünden işsiz kalacağını söylüyor. Fakat teknolojik bir alt yapıya sahip bu yeni sistem Kaizen Felsefesi ile harmanlanarak iş gücü akışını farklı yöne çekebilir ve yeni iş kollarının doğmasına zemin hazırlayabilir.

Genel olarak olumlu tepkiler alan ve müşteriler tarafından kullanılmaya başlanan bu yeni süpermarket konsepti, yakın gelecekte daha çok firma tarafından dünyanın çeşitli bölgelerinde kullanılarak hayatımızın bir parçası olacak gibi görünüyor.