Kurumsal İletişim 2.0 Nedir? Niye Önemlidir? Nasıl Kavramsallaştı? Uygulama Alanları Nelerdir?

İnternetin Web 1.0’dan Web 2.0’a evrilmesiyle birlikte birçok geleneksel kavram da yeniden yorumlanmak ya da kavramsallaşmak zorunda kaldı. Bunlardan biri de kurumsal iletişim oldu. Peki kurumsal iletişimin dönüşümünü ifade eden “Kurumsal İletişim 2.0 Nedir? Niye Önemlidir?”, “Kurumsal İletişim 2.0 Nasıl Kavramsallaştı?”, “Kurumsal İletişim 2.0’ın Uygulama Alanları Nelerdir?”

Geçtiğimiz aylarda yazmış olduğum ve Branding Türkiye’de yayınlanan “Kavramsallaştırma Nedir? Kavramsallaştırma Nasıl Yapılır?“ ana temalı makalede kavramsallaştırmaya dair görüşlerimi paylaşmıştım. Makaledeki ilgili kısma dair kısa metni aktardıktan sonra kurumsal iletişimin dönüşümünü ifade eden Kurumsal İletişim 2.0 ile ilgili detayları anlatacağım. İşte Kavramsallaştırma Nasıl Yapılır? makalesinde yaptığım o değerlendirmeden bir kesit;

“Şu bir gerçek ki kavramlar, sadece sosyal yaşamda değil kültürel, sosyolojik, ekonomik ve politika yaşamda da sürdürülebilirliği sağlayan temel zihinsel arketiplerdir. Dolayısıyla bu bilinçle hareket edilmesi gerekir. Bilhassa dijital dönüşüm ile hayatımıza giren birçok kavram oldu. Ve bu kavramların tek özelliği sayısal yani dijital bir değer kazanmaları değildi. İş, oluş ve algı itibariyle de bir dönüşüme ihtiyaç duydukları için yeniden yorumlandılar ve bir takım kavramsallaştırmalar yapıldı. Teknoloji ilerlediği sürece ve dijital dönüşüm sürdüğü müddetçe kavramsallaştırmalar devam edecek.”

∴

Evet, teknoloji gelişmeye devam ettikçe yeni kavramlara ihtiyaç duyacağız. Çünkü mevcuttakiler bir noktadan sonra yetersiz kalacak. Kurumsal iletişimin dönüşümünü ifade eden Kurumsal İletişim 2.0 da tam bu gerçekten yola çıkarak kavramsallaştırıldı.

Peki nedir bu Kurumsal İletişim 2.0? ve Niye önemlidir?

İşte tüm detaylarıyla Kurumsal İletişim 2.0’ın nediri, nasılı, kavramsallaşma hikayesi ve tarihçesi!

Kurumsal İletişim 2.0 Kavramının Tarihçesi

Bütünleşik pazarlama ve iş – ekonomi mecrası Branding Türkiye, 9 Ocak 2018 tarihinde kurulduktan sonra çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren alt markaları da hızla kurgulanarak hayata geçirildi. Bunlardan biri etkinlik odaklı alt markamız Branding Türkiye Etkinlik’ti.

Her ay farklı bir şehirde veya üniversitede Branding Türkiye Etkinlik çatısı altında etkinlikler düzenledik. Bunu 2019 sonlarına kadar sürdürdük. Çünkü o tarihlerde Çin’in Wuhan bölgesinde ortaya çıkan ve kısa sürede dünyaya yayılarak pandemi halini alan Koronavirüs salgını başladı. Mart 2020’de Türkiye’de görülen yeni tip Koronavirüs nedeniyle başlayan kısıtlamalar sonucu etkinlikler çevrimiçi ortama taşındı. Biz online etkinlik düzenlemek yerine birçok etkinliğe medya partneri olduk. Ayrıca bu etkinliklere konsept ve içerik desteği sağladık. Tabi düzenlenen online organizasyonlara konuşmacı, panelist ve moderatör olarak da katıldık. Ancak pandemi boyunca biz kurum olarak etkinlik düzenleyen tarafta olmadık. Zaten o tarihe kadar birçok şehirde ve üniversitede birebir etkinlikler düzenlemiştik. Pandemi sonrası fiziksel etkinliklere devam etme kararıyla etkinlik serilerimize pandemi boyunca ara verdik.

∴

Pandemi öncesi düzenlediğimiz bu etkinliklerden bazıları özel bir konsepte sahipti. İstanbul ve Ankara’da periyodik olarak gerçekleştirdiğimiz etkinlik serilerinden biri ise Kurumsal İletişim 2.0 adını taşıyordu. İşte kavrama dair ilk adımı böyle attık. Diğer bir deyişle; kurumsal iletişimin dönüşümünü ifade eden bir kavramsallaştırma yapma niyetiyle kamuoyuyla paylaştığım Kurumsal İletişim 2.0’ı etkinlik konsepti haline getirdim.

Bu arada bilindiği üzere Web 2.0, 2004 yılında, O’Reilly ve MediaLive International tarafından organize edilen ve internet dünyasının önde gelen şirketlerinin de katıldığı bir organizasyonda ortaya atılmıştı. Web 2.0 ile benzer bir tarihselliğe sahip olan Kurumsal İletişim 2.0 da ilk olarak Branding Türkiye himayesinde gerçekleştirilen etkinlik serisiyle tarafımca kamuoyuyla paylaşılmıştır.

Kurumsal İletişim 2.0 Nedir?

İletişim biliminin en geniş alt disiplinlerinden biri olan kurumsal iletişimin dönüşümünü ifade eden Kurumsal İletişim 2.0 sadece dijital dönüşümle sınırlı değildir. Çünkü zaten kurumsal iletişim kendi başına sadece iletişimden ibaret değildir. Kavram aynı zamanda; yönetim, planlama, analiz, araştırma, psikoloji, örgütsel davranış, iletişim, pazarlama, medya iletişimi, sosyal psikoloji gibi alt disiplin, uzmanlık alanı ve bilimsel dallarla da bağdaşıktır. Dolayısıyla Kurumsal İletişim 2.0 da; sadece iletişimin dönüşümününden ibaret bir kavram olamaz. Aynı zamanda kavram; yönetim, planlama, analiz, araştırma, psikoloji, örgütsel davranış, pazarlama, medya iletişimi ve sosyal psikoloji gibi alt disiplin, uzmanlık alanı ve bilimsel dallarla da bağdaşıktır. Bunlara ek olarak bir de meselenin dijital boyutu var.

Bu bilgilerin akabinde tanımlamak gerekirse, Kurumsal İletişim 2.0; Kamusal ve kurumsal işletmelerin kurum içi ve kurum dışı odağındaki iletişim, yönetim, planlama, analiz ve uygulamalarının fijital (hibrit) olarak sürdürülmesini temsil eden bir kavramdır.

Modern anlamda 20. yüzyılın başlarına kadar giden bir tarihçeye sahip olan kurumsal iletişim, ilk zamanlar sanılanın aksine iletişim akademisyenleri tarafından değil örgütsel psikoloji, örgütsel davranış, yönetim ve organizasyon çalışan akademisyenlerce çalışılmıştır. 1950’lerde kapsama alanı itibariyle geniş bir çerçeveyi içeren kurumsal iletişimin özerk bir alan olması yönünde tartışmalar su yüzüne çıkmıştır.

1980’ler ise modernizm ve pozitivizme yönelik gelen eleştirilerin etkisiyle kurumsal iletişim alanının içeriği ve uygulamaları ile diğer ilgili bilim ve alanlardan farklı özelliklerinin neler olabileceği konusu akademide gündem olmuştur. 2000’lerle birlikte internetin ikinci evresini temsil eden Web 2.0’ın kavramsallaşmasıyla ise tüm geleneksel kavram ve disiplinlerde bir değişim yaşanmıştır. Kurumsal iletişimin işlevsel, kavramsal, yorumlayıcı, eleştirel ve olgusal yaklaşımlar itibariyle dönüşüme ihtiyacı tartışmasız bir gerçekken bu noktada herhangi bir kavramsallaştırma söz konusu olmamıştır. Ta ki benim “Kurumsal İletişim 2.0”ı kavramsallaştırmama dek…

Kurumsal İletişim 2.0 Niye Önemlidir?

Kurumsal iletişim, kamusal ve kurumsal işletmeler için büyük bir öneme sahiptir. Çünkü kurumsal iletişim; hem kurum içi hem kurum dışı olmak üzere bir işletmeyi oluşturan tüm departman ve paydaşlarla iletişimi ve etkileşimi sağlayan özerk bir yapı olma özelliği taşır. Kurumsal İletişim 2.0 ise departmanın sorumluluğunu kurum içi ve kurum dışı gerçek dünyayla sınırlı tutmayıp bunlara bir de çevrimiçi ortamı dahil eder.

Hiyerarşik olarak “Dijital Markalaşma Departmanı”na bağlı olan ve “Dijital Markalaşma Yöneticisi”ne karşı sorumlu olan Kurumsal İletişim 2.0 ile ilgili tüm süreçler “Kurumsal İletişim Uzmanı”nın himayesinde yönetilir.

Bütün bu bilgiler ışığında kavramı yeniden tanımalamak gerekirse,

Kurumsal İletişim 2.0; Kamusal ve kurumsal işletmelerin kurum içi ve kurum dışı odağındaki iletişim, yönetim, planlama, analiz ve uygulamalarının çevrimiçi ortamda sürdürülmesini temsil eder.

Kurumsal İletişim 2.0’ın kavramsal hiyerarşini daha iyi anlamak içinse aşağıdaki tablo incelenebilir;

Bütünleşik Pazarlama
Dijital Markalaşma
- Dijital Pazarlama
  - Sosyal Medya Yönetimi
  - Arama Motoru Pazarlaması
  - Arama Motoru Optimizasyonu
  - İçerik Pazarlaması
  - e-Ağızdan Ağıza Pazarlama
  - Viral Pazarlama
  - Online İtibar Yönetimi
  - Online Kriz Yönetimi
  - İnternet Reklamcılığı
  - …
- Marka Yönetimi – İletişimi
  - …
  - Kurumsal İletişim 2.0
  - …

“Bütünleşik Pazarlama”nın altında yer alan ve “Dijital Pazarlama” ile “Marka Yönetimi – İletişimi” alt disiplinlerini kapsayan Dijital Markalaşma’nın kapsamında bulunan Kurumsal İletişim 2.0’da dönüşüm, az önce de belirttiğim gibi, sadece dijitalleşme ile sınırlı değildir. Departman dönüşümü, unvan dönüşümü, içerik dönüşümü, sorumluluk dönüşümü, işlevsel ve olgusal açıdan dönüşümler de kavramı sürdürülebilir kılmak için büyük önem taşımaktadır.

Kurumsal İletişim 2.0’ın Uygulama Alanları

Dijital iletişim ve pazarlama kanalları odağında bir uygulama alanına sahip olan Kurumsal İletişim 2.0’ın uygulama alanları şöyledir;

Sosyal ağlar
İnternet blogları
İnteraktif sözlükler
Kurumsal blog
Mikrobloglar
Mikrositeler
İnternet haber siteleri
İnternet dergileri
Kurumsal web sitesi
Kurum içi çevrimiçi eğitim portalı
Kurum içi mobil uygulamalar
Kurum içi dijital ekranlar

∴

Evet bu makalede Kurumsal İletişim 2.0’a dair merak edilenlere dair bir değerlendirmede bulunduk. Kavramın uygulama alanları odağında detaylarına sonraki bölümlerde değineceğiz. Bu arada kavramla aynı adı taşıyan etkinlik serisi, kitap, radyo programı ve podcast serisi ile ilgili de yine bilgi paylaşımı yapıyor olacağız. Kurumsal İletişim 2.0’a dair tüm detaylar için kavrama yönelik açılan Telegram Kanalı’na buradan katılabilirsiniz. Kavrama dair mikrositeye ise buradan ulaşabilirsiniz.