Instagram Kapatıldı! (Tüm Bilinmeyenler)

META bünyesindeki sosyal ağlar arasında yer alan Instagram kapatıldı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından 2 Ağustos 2024 tarihinde uygulamaya konulan kararla erişim engeli getirilen Instagram niye kapatıldı? Platformun kapatılmasına neden olan katalog suçlar neler? Instagram’ın kapatılması e-ticareti nasıl etkiledi? Tüm bunlar ve çok daha fazlasını derledik. İşte Instagram’ın kapatılmasına ilişkin tüm merak edilenler ve meselenin bilinmeyenleri!

Her sabah uyanır uyanmaz ilk iş olarak Instagram’dan gelen DM’lere, bildirimlere bakanlar ve hikayemi kaç kişi görmüş diye kontrol edenler 2 Ağustos sabahı bunları yapamadı. Çünkü BTK tarafından alınan bir karar sonucu gece yarısı Instagram’a erişim engeli getirildi.

Peki ama neden?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: A’DAN Z’YE INSTAGRAM

Instagram Kapatıldı!

Dünya geneli 2 milyarı aşan kullanıcı sayısıyla en popüler sosyal ağlar arasında yer alan ve son yıllardaki güncellemeleriyle adeta bir e-ticaret pazar yerine dönüşen Instagram, 2 Ağustos 2024‘te BTK tarafından Türkiye’de erişime kapatıldı.

BTK’nın resmi web sitesindeki “instagram.com, 02/08/2024 tarihli ve 490.05.01.2024.-608903 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kararıyla erişime engellenmiştir.” açıklaması dışında Instagram’ın neden kapatıldığına dair ilk anlarda herhangi bir bilgiye erişilemedi. Daha sonra erişim engeli ile ilgili olarak konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uralıoğlu, Instagram’ın kapatılma nedeninin katalog suçlar olduğunu belirtti. Bakan Uralıoğlu konuya dair “Net bir şekilde hassasiyetlerimiz belli. Oradaki eksiklikler belli. O eksiklikleri giderdikleri an yani diyelim ki bir saat sonra biz o engeli kaldırmış olacağız.” ifadelerini kullanırken karar ile ilgili Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan ise X hesabından şu açıklamayı yaptı;

“Batılı ülkeler söz konusu olduğunda, sosyal medya platformlarının Katalog Suçlar başta olmak üzere birçok konuda hızlıca tedbir aldıklarını görüyoruz. Biz de baştan beri aynı hassasiyeti ve adil duruşu talep ediyoruz. Bu platformlar, kurallarına uydukları ülkelerde sundukları güvenli, temiz ve adil içerik mekanizmasının Türkiye’de de geçerli olmasını istiyoruz. Sağlayıcıların uyguladığı bu çifte standart, tüm dünya için ortak bir sorun. Şöyle bir hatırlayalım; gelin ülkemizde temsilcilikler açın, insanımızın hak ihlallerinin önüne geçelim dedik. Gelmek istemediler. Kendilerine bildirilen suçlara karşı gereken adımları yerine getirmediler. Birlikte daha temiz bir internet inşa edelim, milletimiz muhatap bulsun dedik, bir takım sanal ofislerle göstermelik işler yaptılar. Yaptığımız kanun değişiklikleri ile tüm bu arkadan dolanmaların önüne geçtik. Görüyoruz ki aynı anlayışı hala sürdürmeye çalışıyorlar. “Bildiğimi okurum, istediğimi yayınlarım, istediğimi yayınlamam” diyorlar. Biz bunu kabul etmedik, etmeyeceğiz. Değerlerimize saygı duyan, dezenformasyonsuz, daha temiz ve güvenli bir sosyal medya tesis etmek için ne gerekiyorsa yapacağız.”

Katalog Suçlar Neler?

Instagram’ın erişime kapatılmasıyla gündeme gelen katalog suçlar 5651 Sayılı Kanun’un 8. maddesinde şöyle tanımlanıyor:

a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan;

1) İntihara yönlendirme (madde 84),

2) Çocukların cinsel istismarı (madde 103, birinci fıkra),

3) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma (madde 190),

4) Sağlık için tehlikeli madde temini (madde 194),

5) Müstehcenlik (madde 226),

6) Fuhuş (madde 227),

7) Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama (madde 228),
suçları.

b) 25/7/1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda yer alan suçlar.

c) (Ek:25/3/2020-7226/32 md.) 29/4/1959 tarihli ve 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanunda yer alan suçlar.

ç) (Ek:13/10/2022-7418/32 md.) 1/11/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununun 27 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında yer alan suçlar.

Erişim Engeli E-Ticareti Nasıl Etkiledi?

Birçok kullanıcı için iletişim ve eğlence amaçlı kullanılsa da aslında Instagram birçok girişimci için bir pazar yeri görevi görüyor. Türkiye’de 57 milyon aktif kullanıcısı bulunan Instagram özellikle e-ticaret girişimcileri için bir kazanç kaynağı. Diğer bir ifadeyle pek çok e-ticaret girişimcisi, Instagram aracılığıyla aslında 57 milyon insanın dolaştığı bir caddede mağaza açıyor.

Bu arada Türkiye, bu ortalamayla dünya genelinde en fazla Instagram kullanıcısına sahip 5. ülke konumunda. Hal böyleyken elbette Instagram’ın erişime kapatılması sonrası akla gelen ilk sorulardan biri de “erişim engeli e-ticareti nasıl etkiledi?” oldu.

Konuyla ilgili İHA’ya konuşan Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Ekmekçi, Türkiye’de toplam e-ticaret hacmi içerisindeki %10’luk kısmın sosyal medyada gerçekleştirildiğini belirtti ve oluşturulan influencer trafiğiyle birlikte günlük 1,9 milyar liralık bir e-ticaret hacminin bu durumdan etkilenebileceğini vurguladı.

Instagram Ne Zaman Açılacak?

BTK tarafından 2 Ağustos’ta erişim engeli getirilen Instagram 48 saattir kapalı. Instagram’ın ne zaman erişime açılacağı merak konusu olurken bugün (5 Ağustos) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bürokratlarıyla, Instagram yetkilileri arasında kritik bir toplantı gerçekleştirdi. Saat 13.00’te başlayan toplantı 19.00’da sona erdi. Alınan son bilgilere göre, toplantıda terör tanımı konusunda anlaşmazlık çıktı.

Bakan Uraloğlu, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “Instagramın açılması konusunda yapılan görüşmelerde tam istediğimiz sonucu alamadık. Bu işi bugün bitirebileceğimizi düşündüm ama olmadı. Instagram konusunda bir ilerleme yok” dedi. Bu açıklamaya ek olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanı, görüşmelerin süreceğini söyledi.

KAYNAK