Değişim Yönetimi Nedir? Niye Önemlidir?

Geleneksel manada “Değişim Yönetimi”, 1990’lı yıllardan sonra ortaya çıkmıştır. Kavramın özünde, bir işletmenin stratejik hedeflerine ulaşmasını sağlamak için bireysel ve kurumsal düzeyde uygulanan dönüşüm planları ve faaliyetler vardır.

Günümüzde değişim yönetimi, işletmenin başarısını maksimum seviyeye ulaştırmak adına organizasyon tarafından başlatılan ve bireylerin bu süreçte başarılı olmalarını sağlayan, aynı zamanda onlara rehberlik eden bir yaklaşımdır. Bu yönüyle değişim yönetimi kavramı için “sistematik” ifadesi kullanılabilir.

Değişim Yönetimi Nedir?

Geride bıraktığımız son 20 yılda birçok şirket, geleneksel iş modellerini terk etmediği için yoğun rekabete dayanamayarak, tarihin derinliklerinde kayboldular.

Karmaşa, hız, sürekli değişen personel yapısı, kaygan istihdam şartları günümüzde işletmelerin karşı karşıya kaldığı olumsuzluklardan bazılarıdır. Bununla birlikte, her geçen gün sayısı artan zorlu rakipler, yeni ürünler/hizmetler, yeni teknolojiler, ekonomik ve sosyal olgular da işletmeleri değişime zorluyor. Kısacası tüm bunlar firmalarda köklü değişimler yaşanmasına neden oluyor. İşte, değişim yönetimi adı verilen kavram tam da burada devreye giriyor.

∴

Organizasyonlarda değişim yönetimi; maliyetleri azaltmak, kâr payını iyileştirmek, çatışmayı azaltarak kurum içi sorunları çözmek, stratejiyi kurgulamak ve kurum içindeki iletişimi kolaylaştırmak gibi noktalara temas eder. Sonuç olarak değişim yönetimi, organizasyonu iyileştirmeye yönelik hedefler içerir.

Bireysel Değişim Yönetimi

“Değişim yönetimi nedir?” sorusuyla kavrama dair bir anlamlandırma yaptık şimdi de değişim yönetimi için önem arz eden bireysel değişim yönetiminden bahsedeceğiz.

∴

Şu bir gerçek ki değişim süreci, bireylerden başlayarak organizasyona yayılır. Bu noktada bireyler, doğal ve psikolojik bir tepki olarak, başlangıçta değişime direnç gösterirler. Bunda endişelenecek bir durum yoktur. Zira bu davranış, gayet insani yani normaldir. Böylesi bir durum yaşandığında değişime direnç gösteren kişiler, organizasyon tarafından doğru ve sistemli bir şekilde desteklenirse, değişim odaklı adaptasyon süreci sorunsuz bir biçimde atlatılır.

Bahsi geçen adaptasyon aşamasının, bireylerden kaynaklı sorunlar nedeniyle aşılamaması, değişim yönetiminin hedeflenen sonuca ulaşmasındaki en büyük engellerdendir. Bu sebepledir ki değişime dair süreç yönetimi asıl bireysel değişim yönetimi ile başlar.

Bu konuda başarılı sonuçlar elde etmek için çalışanların değişim sürecini nasıl karşıladığını ve bu süreci nasıl yaşadığını bilmek gerekir. Ayrıca çalışanların bu süreci etkin bir şekilde ve adaptasyon problemi olmadan atlatabilmeleri için neler gerektiğini bilmek de en az değişim süreci kadar önemlidir.

Değişim Yönetiminde Liderin Rolü

Bu arada çalışanlara bu noktada rehberlik edecek yöneticilerin; motivasyon sürecini doğru yönetmek gibi mühim bir sorumluluğu vardır. Çünkü değişim yönetiminde ana karakter liderdir. Öyle ki; eğer lider işletmenin eksikleri ve hataları konusunda sağduyulu davranarak değişmesi gereken noktaları iyi analiz etmezse, etkin bir değişim yönetimi gerçekleştirmek mümkün olmaz.

Özetlemek gerekirse lider, işletmenin mevcut durumunu değerlendirirken objektif olmalıdır. Değişim sürecini yöneten liderin diğer özellikleri arasında; vizyoner, yenilikçi, bütünleyici, kapsayıcı ve analitik gibi nitelikler de vardır.

Değişim yönetiminde liderin sorumlulukları ise; sürecin, çalışanların günlük hayatında neleri değiştireceğini öngörmek, süreç boyunca çalışanların kazanacağı yetkinlikleri bilmek, çalışanların değişime adapte olmak adına alacağı eğitimleri belirlemek şeklinde özetlenebilir.

Değişimi Engelleyen Unsurlar

Bazen tüm unsurlar, tüm karakterler, tüm olgular değişimi desteklese de buna rağmen gerek birey düzeyinde gerek kurumsal anlamda yerine oturmayan taşlar olabilir. Değişimin önünde engel teşkil eden zorluklar ise şunlardır;

Değişimden korkmak
Değişime inanmamak
Değişimi anlamamak
Yetersiz zaman
Geride kalma endişesi
Yardım alamama endişesi
Değişimden kaynaklanacak iş yükü
Başarısız olma korkusu
Kontrolün kaybolacağı korkusu

Değişimi ve yararlarını uzun vadede kalıcı kılmak için değişim sürecine dair ilerleme sürekli olarak takip edilmelidir. Bununla birlikte gerektiğinde değişimi yeniden yapılandırmak gerekiyor.

Uzmanlara göre değişim yolculuğu sırasında, başarıları duyurmak ve bunları değişime katkı sağlayan tüm çalışanlarla paylaşmak hatta bunu onlarla birlikte kutlamak dinamik ve sürekliliği olan değişim yönetiminde son adımı teşkil eder. Aynı zamanda bu adım, sürecin en önemli aşamasıdır. Çünkü, ortaya konulan değerin yani değişimin takdir edilmesi; değişim yönetiminde başarıyı sürdürülebilir kılmanın anahtarı olabilir. Otoritelerin de söylediği gibi; “Eski anahtarlar yeni kapılar açmaz.”

Değişmekten korkmayın!