Belçika'da 4 Gün Çalışma Sistemi Neden Başarısız Oldu?

Geçen sene Belçika’da yürürlüğe giren bir uygulama olan 4 gün çalışma sistemi ile ilgili dikkat çeken bir sonuç elde edildi.

2019’un sonlarında Çin’de başlayan ve kısa sürede tüm dünyada etkili olup Dünya Sağlık Örgütü tarafından “pandemi” ilan edilen Covid-19 salgını sonrası gerek günlük hayatta gerekse iş dünyasında birçok köklü değişim oldu.

İş dünyasındaki değişikliklerin başında çalışma biçimi ve çalışma süresi geldi. Buna göre; Yeni Normal olarak betimlenen bu süreçte uzaktan çalışma, evden çalışma, hibrit çalışma gibi modeller gündeme alındı. Akabinde ise 4 gün çalışma, 35 saat çalışma gibi konuları konuşmaya başladık. Aradan geçen birkaç yıllık süreden sonra eski düzene dönülse de bazı şirketler özellikle hibrit çalışma ile ilgili köklü değişiklikler yaptı. Bazı ülkelerde ise uzaktan çalışma veya 4 gün çalışma gibi sistemler genel olarak kabul edildi ve kamusal düzeyde uygulanmaya başlandı. Örneğin Belçika 4 gün çalışma sistemi ile ilgili konuyu gündemine alan ülkelerin başında geliyor.

Belçika’da 4 Gün Çalışma Sistemi

Belçika Hükümeti tarafından geçen senenin sonlarına doğru yürürlüğe sokulan düzenlemeyle, çalışanlar eğer isterse ve işverenle de anlaşırsa haftalık 38 saat olan çalışma süresini 5 gün yerine 4 günde tamamlayabiliyor. Böylece haftalık tatili 2 yerine 3 gün oluyor.

Bu uygulama, çalışanla işverenin anlaşmasıyla 6 ay boyunca devam edebiliyor. Anlaşma 6 ayın sonunda karşılıklı mutabakatla sürdürülebiliyor. Ancak işverenlerin bu yöndeki talebi reddetme hakkı da bulunuyor. Tabi işveren tarafından yapılan reddin haklı bir gerekçeye dayanması gerekiyor.

Böyle bakılınca her şey mükemmel gibi gözükse de Belçika’da 4 gün çalışma sisteminin tutmadığı duyuruldu. İstihdam danışmanlık şirketi Securex tarafından bu konuya yönelik yapılan araştırmaya göre, Belçika’da çalışanların sadece 200’de 1’i haftalık mesaisini 4 günde bitirerek kalan 3 günde izinli olmayı tercih etti. Öte yandan uygulamanın başlangıcında 4 gün çalışma sistemini isteyen çalışanların oranı binde 45 iken Kasım ayında sadece binde 52’ye yükseldi.

Peki uygulama neden başarısız oldu?

Sistem Niye Başarısız Oldu?

Yapılan araştırmada,4 gün çalışma sistemine ilgi olmaması 2 sebeple açıklandı.

Birinci Sebep; İş akışının bozulduğu veya işlerine zarar verdiği gerekçesiyle şirketlerin 5 gün yerine 4 günlük mesaiye sıcak bakmamaları.

İkinci Sebep: Çalışanların uygulama hakkında çok fazla bilgi sahibi olmamaları veya bu tür çalışma taleplerinin işveren tarafından reddedileceğini düşünerek talepte bulunmamaları.

Belçika Çalışma Bakanlığı konuyla ilişkin yaptığı açıklamada sistemin başarısız olmasıyla ilgili rahatsızlık duymadıklarını ifade etti. Bir bakanlık yetkilisi ise Le Soir gazetesine yaptığı açıklamada, “Bu zaten çalışanların tümünü değil, özel ihtiyacı olanları kapsaması istenen bir uygulama.” ifadelerini kullandı.

Evet, pandemi sonrası yeni normal olarak adlandırılan bu yeni çalışma modelleri gerek kurum bazında gerekse hükümetler düzeyinde deneniyor. Ancak bu gibi yeni çalışma sistemlerinin toplumun geneline yayılması için sanıyorum ki biraz daha zaman lazım. Konuyla ilgili detaylı analizimi Linkedi’nde ifade etmiştim. Yazıyı buradan okuyabilir, yorumlarınızı paylaşabilirsiniz.