Türk-İş tarafından her ay hazırlanarak kamuoyuyla paylaşılan “Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması” raporu Mayıs 2020 için yayınlandı. Rapora göre Mayıs 2020’de 4 kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 7.942,17 TL.

Türk-İş, geçim şartlarına farkındalık sağlamak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine olan yansımasının ne boyutta olduğunu vurgulamak adına her ay “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması” adlı bir rapor yayınlıyor. Raporun Mayıs 2020 sonuçları, geçtiğimiz günlerde kamuoyuyla paylaşıldı.

Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması Mayıs 2020

TÜRK-İŞ tarafından her ay hazırlanarak kamuoyuyla paylaşılan Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’nın Mayıs 2020 verileri genel hatlarıyla şöyle;

  • Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2.438,24 TL
  • Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut, kira, elektrik, su, yakıt, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 7.942,17 TL
  • Bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ise aylık 2.961,13 TL olarak hesaplandı.

Açlık Sınırı

TÜRK-İŞ tarafından gerçekleştirilen “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması”na göre bu ay (Mayıs 2020) 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli, düzenli ve yeterli beslenebilmesi için gıda bazında yapması gereken harcama tutarını temsil eden “Açlık Sınırı”, 2 bin 438 lira olarak tespit edildi.

Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması - Tablo 1

Yoksulluk Sınırı

TÜRK-İŞ’in hazırladığı raporun Mayıs 2020 sonuçlarına göre “Yoksulluk Sınırı”; 7 bin 942 lira olarak hesaplandı. Yoksulluk Sınırı ile ilgili analiz yapılırken; gıda ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı dikkate alınmaktadır. Buna göre Mayıs (2020) ayında 4 kişilik bir ailenin Yoksulluk Sınırı 7.942,17 TL oldu.

Covid-19 Tüm Toplumu Etkiledi

Covid-19 olarak tanımlanan küresel salgın dönemi, başta dar ve sabit gelirli kesimler olmak üzere tüm toplumu olumsuz etkilemiştir. Alınan önlemlerle sağlık alanında koruyucu politikalar uygulanırken, ekonomik ve sosyal alanda özellikle işsizlik ve düşük gelir veya gelirsizliken önemli sorun olmuştur. Bu dönemde sosyal politika uygulaması olarak ‘temel gelir’ önem kazanmıştır.

Yoksullara yönelik destek geliri uygulaması ile birlikte merkezive yerel yönetimlerin yaptıkları yardımlar yaygınlaştırılmıştır. Burada temel sorun, yoksullara yönelik yapılan yardımların temel ihtiyaçları ne ölçüde karşılayabildiğidir. Yoksul kesimin harcamaları gıda ağırlıklıdır. Dört kişilik bir ailenin sadece gıda için yapması gereken harcama tutarı net asgari ücretin üzerindedir.

Bu harcamaları karşılayabilecek gelirin elde edilmesi toplumun çoğunluğu için mümkün değildir. Ücretli veya küçük esnaf olarak çalışanlar için hayatın belirsizliği ve gelecekte düzenli bir gelire kavuşma imkanının sınırlı olması endişeleri artırmaktadır. Düşük de olsa düzenli olarak sağlanan gelir olumlu olmakla beraber harcamaları karşılamaktan uzak kalmaktadır. Dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması (mutfak masrafı) tutarı yılın ilk beş ayında önceki yıl sonuna göre 276 TL, temel ihtiyaçlar için yapılması gereken toplam harcama ise 898 TL daha fazladır. Son bir yıl itibariyle bakıldığında, ortaya çıkan ek harcama gereği gıda için 314 TL, toplam hanehalkı harcaması için 1.023 TL’dir. İnsana bir yurttaş olarak sağlanacak gelirin asgari ücretin altında olmaması gerekir. Sağlanan yardımlar “hak temelli” olmalıdır.

Temel yaklaşım bireyseldüzeyde gelir değil hanehalkı dikkate alınarak destek geliri sağlanmasıdır. Bu yönüyle, ücretsiz izine çıkarılan işçilere sağlanan destek geliri gerek miktarın düşüklüğü ve gerek aile durumunu dikkate alması bakımından yeniden düzenlenmelidir.

TÜRK-İŞ tarafından hesaplanan gıda endeksi ile TÜİK tarafından hesaplanangıda fiyatları endeksi değişimindeki durum aşağıdaki şekilde yer almaktadır. Görüldüğü gibi gıda fiyatlarındaki değişimin yönü ve hızı birbirine paralel bir gelişim göstermekte ve son aylarda yükselme eğilimindedir.

TÜRK İŞ - TÜİK - Karşılaştırmalı Gıda Endeksi Mayıs 2020

Mutfak Enflasyonu (Mayıs 2020)

TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “Mutfak Enflasyonu”ndaki değişim Mayıs ayında şu şekilde gerçekleşti:

  • Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 2,71 oranında arttı.
  • Yılın ilk beş ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 12,74 oranında oldu.
  • Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 14,80 oldu.
  • Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 12,82 olarak hesaplandı.

Gıda Harcamasındaki Değişim Mayıs 2020

Mayıs 2020’de Gıda Fiyatlarındaki Değişim

Türk-İş’in her ay hazırlamış olduğu Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’na göre Mayıs 2020’de çeşitli kategorilerdeki gıdalar ayrı ayrı değerlendirilerek bir fiyat endeksi ortaya koyulmaktadır.

Buna göre raporda yer alan gıda grupları şöyle;

  • Süt, yoğurt, peynir grubu
  • Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat grubu
  • Meyve, sebze grubu
  • Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik grubu
  • Son grup (Yağ, tereyağı, margarin, ayçiçeği yağı, zeytinyağı, siyah zeytin, yeşil zeytin, fındık, ceviz, fıstık, ayçekirdeği vb, karabiber, nane, kimyon vb, çay, bal, şeker, reçel, pekmez, tuz, salça)

Süt, Yoğurt, Peynir Grubu

Süt, yoğurt, peynir grubunda; bu ay önemli bir fiyat değişikliği tespit edilmedi. Ancak birçok peynir markasının raflarda yer almadığı görüldü, süt ve yoğurt marka çeşitlerinde de azalma dikkati çekti.

Et, Tavuk, Balık, Sakatat, Bakliyat Grubu

Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; et ve tavuk ile sakatat ürün fiyatları değişmedi. Av mevsiminin artık sona ereceği balığın tezgahlarda çeşidi azaldı ve satışı düştü, çoğu esnaf da dükkan kapattı. Yumurta fiyatı değişmedi. Bakliyat ürünlerinde (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) fiyat artışı bu ay da devam etti.

Meyve – Sebze Grubu

Sebze-meyve fiyatlarında devam eden artışlar mutfak harcamasını bu ay yine olumsuz etkiledi. Sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı geçen aya göre yüzde 18,56 oranında artışla 8,36 TL oldu (meyve-sebze ortalama kilogram fiyatı geçen ay 7,05 TL olarak hesaplanmıştı). Sebze ortalama kilogram fiyatı bu ay yüzde 4,91 oranında artışla 7,26 TL olurken, meyve fiyatı -özellikle erik, kayısı, çilek gibi mevsim meyvelerinin pazarda görülmesiyle-artarak ortalamada 10,67 TL’ye yükseldi (geçen ay 7,33TL olarak hesaplandı). Meyve deki artış oranı yüzde 45,57 oldu.

Hesaplamada bu ay yine 19 sebze ve 9 meyve olmak üzere toplamda 28 ürün dikkate alındı. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazarda yaygın bulunan mevsim ürünleri esas alındı. Araştırmada ürünlerin tek tek ağırlığı yerine harcama sepetindeki meyve-sebze tüketiminin toplam miktarından hareket edildi.

Ekmek, Pirinç, Un, Makarna Grubu

Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; irmik fiyatındaki artış dışında kayda değer bir fiyat değişikliği görülmedi. Ancak marketlerde un satışının artmış olduğunun belirtilmesi not alındı.

Yağ, Zeytin, Yağlı Tohum, Çay Grubu

Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı zeytinyağı, ayçiçeği yağı ve margarin fiyatında bu ay yine bir değişiklik olmadı. Açık satılan siyah ve yeşil zeytin ortalama fiyatı arttı. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinin fiyatı -bayram vesilesiyle bazı yerlerde uygulanan indirim nedeniyle- biraz geriledi. Baharat ürünlerinden (kimyon, nane, karabiber vb.) sadece karabiberin fiyatı yükseldi. Çay ile ıhlamur fiyatı ise değişmedi. Balve şeker fiyatı da aynı kalırken, tuz, reçel ve salça fiyatı arttı.

TÜRK-İŞ‘in hazırladığı Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması Raporu Mayıs 2020 verilerinin yer aldığı raporu sizler için analiz edip aktardık. Detaylı değerlendirmelerin yer aldığı Türk-İş raporlarını her ay eş zamanlı olarak sizlerle paylaşmayı sürdüreceğiz.


💡 Açlık Ve Yoksulluk Sınırı (Nisan 2020)

Bülten Aboneliğinizi Aktifleştirin

Güncel makaleler, sektörel haberler ve ücretsiz etkinlikler için mail listemize abone olun.

Abone olduğunuz için teşekkür ederiz.

Bir şeyler yanlış gitti.