Türk-İş tarafından her ay hazırlanarak kamuoyuyla paylaşılan “Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması” raporu Eylül 2020 için yayınlandı. Rapora göre Eylül 2020’de 4 kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 7.973,02 TL oldu.
Türk-İş, geçim şartlarına dikkat çekmek ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişiminin aile bütçesine olan yansımasının ne boyutta olduğunu belirtmek adına her ay “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması” adlı bir rapor yayınlıyor. Raporun Eylül 2020 sonuçları, geçtiğimiz günlerde kamuoyuyla paylaşıldı.
Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması Eylül 2020
TÜRK-İŞ tarafından her ay hazırlanarak kamuoyuyla paylaşılan Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’nın Eylül 2020 verileri genel hatlarıyla şöyle;
- Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2.447,72 TL
- Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut, kira, elektrik, su, yakıt, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 7.973,02 TL
- Bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ise aylık 3.002,55 TL olarak hesaplandı.
Açlık Sınırı
TÜRK-İŞ tarafından gerçekleştirilen “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması”na göre bu ay (Eylül 2020) 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli, düzenli ve yeterli beslenebilmesi için gıda bazında yapması gereken harcama tutarını temsil eden “Açlık Sınırı”, 2 bin 447 lira olarak tespit edildi.
Yoksulluk Sınırı
TÜRK-İŞ’in hazırladığı raporun Eylül 2020 sonuçlarına göre “Yoksulluk Sınırı”; 7 bin 973 lira olarak hesaplandı. Yoksulluk Sınırı ile ilgili analiz yapılırken; gıda ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı dikkate alınmaktadır. Buna göre Eylül (2020) ayında 4 kişilik bir ailenin Yoksulluk Sınırı 7.973,02 TL oldu.
Nüfusun 3’te 1’i Yoksul
Dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması (mutfak masrafı) tutarı önceki yılın sonuna göre 285 TL, temel ihtiyaçlar için yapılması gereken toplam harcama ise 928 TL artış göstermiştir. Son bir yıl itibariyle bakıldığında, ortaya çıkan ek harcama gereği gıda için 385 TL, toplam hane halkı harcaması için 1.248 TL’dir. (net asgari ücretin yarısından fazla)
Toplumun önemli bir kesimini ücretli – yevmiyeli çalışanlar ve bunların emeklileri oluşturmaktadır. Devletin resmi verilerinden de görüleceği üzere, yoksul kesimlerin gıda ve konut (kira, elektrik, yakıt, su) harcamaları aile bütçesinde ağırlıklı yer kaplamaktadır. Türkiye’de en yoksul ile en zengin arasında (nüfusun yüzde 10’luk ayırımında) 13 kat gelir farkı bulunmaktadır. Toplumun ortalama geliri temel alınarak yapılan çeşitli hesaplamalara göre nüfusun neredeyse üçte biri yoksuldur. Ancak bu yıl küresel düzeyde yaşanan Koronavirüs’ün etkisiyle meydana gelen iş ve gelir kaybı nedeniyle aradaki gelir farkının ve yoksulluğun artması söz konusu olacaktır.
∴
TÜRK-İŞ tarafından hesaplanan gıda endeksi ile TÜİK tarafından hesaplanan gıda fiyatları endeksindeki son on iki aylık değişim aşağıdaki şekildeyer almaktadır. Gıda fiyatlarındaki değişimin yönü ve hızı birbirine paralel bir gelişim göstermekte ve fakat yaz aylarında gerileyen fiyatlarda tekrar yükselme eğilimi dikkati çekmektedir.
Mutfak Enflasyonu (Eylül 2020)
TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “Mutfak Enflasyonu”ndaki değişim Eylül ayında şu şekilde gerçekleşti:
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 2,68 oranında geriledi.
- Yılın ilk dokuz ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 13,18 oranında oldu
- Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 18,56 oldu.
- Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 13,45 olarak hesaplandı.
Eylül 2020’de Gıda Fiyatlarındaki Değişim
Türk-İş’in her ay hazırlamış olduğu Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’na göre Eylül 2020’de çeşitli kategorilerdeki gıdalar ayrı ayrı değerlendirilerek bir fiyat endeksi ortaya koyulmaktadır.
Buna göre raporda yer alan gıda grupları şöyle;
- Süt, yoğurt, peynir grubu
- Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat grubu
- Meyve, sebze grubu
- Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik grubu
- Son grup (Yağ, tereyağı, margarin, ayçiçeği yağı, zeytinyağı, siyah zeytin, yeşil zeytin, fındık, ceviz, fıstık, ayçekirdeği vb, karabiber, nane, kimyon vb, çay, bal, şeker, reçel, pekmez, tuz, salça)
Süt, Yoğurt, Peynir Grubu
Süt, yoğurt, peynir grubunda; nispi fiyat istikrarı sürmekte ve fakat paketli satışlarda gramaj azaltması peynirin arkasından yoğurtta da görülmeye başlanmış, süt ürünlerinde yarım-tam yağlı ayırımı marketlerin aynı raflarında fiyat farklılığıyla satışa sunulmaktadır.
Et, Tavuk, Balık, Sakatat, Bakliyat Grubu
Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; et ve tavuk fiyatı ile sakatat ürünleri (ciğer, yürek, böbrek) aynı kalırken, balık fiyatları yüksek tutardan yeni mevsime giriş yaptı. Yumurta ise zamlandı. Bakliyat ürünleri (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) fiyatlarında ise önemli bir değişiklik olmadı. Ancak dövizdeki yükselmeye ve mevsime bağlı olarak ithal ürünlerinde fiyat artışı beklentisi oluştu.
Meyve – Sebze Grubu
Yaş sebze-meyvede geçen aya göre önemli bir fiyat değişikliği tespit edilmedi ve bu grubun aile bütçesine yansıyan ek yükü olmadı. Geçtiğimiz ay gerileyerek 6,59 TL olarak hesaplanan sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay–neredeyse aynı kalarak- 6,57 TL oldu. Geçtiğimiz ay 5,88 TL olan sebze ortalama kilogram fiyatı bu ay 5,94 TL olarak hesaplanırken, önceki ay 7,54 TL olan meyve ortalama fiyatı bu ay 7,59 TL oldu.
∴
Hesaplamada bu ay 18 sebze ve 11 meyve olmak üzere, toplamda 29 ürün dikkate alındı. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazarda yaygın bulunan mevsim ürünleri esas alındı. Araştırmada ürünlerin tek tek ağırlığı yerine harcama sepetindeki meyve-sebze tüketiminin toplam miktarından hareket edildi.
Ekmek, Pirinç, Un, Makarna Grubu
Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; bu ay ekmekte yüzde 20 oranında zam gıda harcaması tutarında yüzde 1 oranında artışa neden oldu ve bu artışın aylık aile bütçesine getirdiği ek yük 47 TL olarak hesaplandı. Bu harcama grubunda yer alan diğer gıda ürünlerinde önemli bir fiyat farklılığı görülmedi.
Yağ, Zeytin, Yağlı Tohum, Çay Grubu
Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı fiyatı değişmedi. Ancak bazı ürünlerde daha önce 250 gram olan paketler 225 gram oldu. Margarin fiyatı da aynı kalırken zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatı arttı. Açık satılan siyah ve yeşil zeytin fiyatı genelde değişmedi. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinde bu ay yine kendi içinde fiyat ayarlaması yapıldıve fakat ortalama fiyatında önemli değişiklik olmadı. Baharat ürünleri (kimyon, nane, karabibervb.) fiyatı -şimdilik-aynı kaldı ama ıhlamur kilogram fiyatı yüzde 31,6 oranında zam gördü. Çay fiyatı ortalamada değişmedi. Bal fiyatı artarken reçel, pekmez, şekerve tuz fiyatı ile salça fiyatı aynı kaldı.
∴
TÜRK-İŞ‘in hazırladığı Açlık Ve Yoksulluk Sınırı Araştırması Raporu Eylül 2020 verilerinin yer aldığı raporu sizler için analiz edip aktardık. Detaylı değerlendirmelerin yer aldığı Türk-İş raporlarını her ay eş zamanlı olarak sizlerle paylaşmayı sürdüreceğiz.
Güncel makaleler, sektörel haberler ve ücretsiz etkinlikler için mail listemize abone olun.